Voor het dubbeldikke zomernummer van De Groene Amsterdammer, thema »Dieren & wij«, schreef ik een essay over het moderne jagen: deel zijn van de natuur, duurzaam vlees en toegepaste natuurbescherming.

Pauline de Bok is jager. In Buit verblijft ze een jaar lang in een omgebouwde koeienstal in het oosten van Duitsland, vanwaaruit ze jaagt. Dagelijks bespiedt ze zwijnen, reeën, vossen, hazen en dassen. Soms lukt het haar een dier te schieten, andere keren zijn ze haar te slim af. Al haar buit sleept ze mee naar haar stal, ze ontweidt en vilt de beesten, slacht ze en bewaart hun vlees, om ze van kop tot staart op te eten. De Bok neemt je mee op haar ontdekkingsreis door de jachtwereld: van de eerste pootafdruk tot het schot, van het sjouwen door storm en modder tot de lege uren in de kansel. Haar belevenissen en haar tochten door het overrompelende Duitse landschap vormen de aanleiding voor prachtige bespiegelingen over de relatie tussen mens en dier, over sterfelijkheid en over de plaats van de mens in de natuur. »De liefde voor de natuur en - dat lijkt een beetje in tegenspraak met de jacht - de liefde voor dieren spat van de pagina's.« Aldus de Vlaamse radiopresentator Koen Fillet in de Interne Keuken (VRT radio 1). »U bent gewaarschuwd, als u dit boek leest, loopt u het gevaar dat u binnenkort zelf een jachtakte wilt halen.« Ijoma Mangold, chef literatuur van die Zeit in lesenwert Quartett, het boekenprogramma op SRW-tv Optredens: 08.09 >  Volkstuinencomplex Sloterdijkermeer, 20:00 uur 05.10 > Hemmen BNR op 1:17:45 minuten 06.10 > De Nieuws BV BNN/VARA radio1 met Willemijn Veenhoven en Ronald Giphart 14.10 > in Nooit meer slapen: Open Kaart VPRO radio 1 met Pieter van der Wielen 01:20-02:00 uur 26.10 > talkshow PAUW Vara NPO 1 02.02.2017 > forum bij de film Safari van Ulrich Seidl, De Balie Amsterdam, met Absaline Hehakaya en Mario Molina Espeleta > De Balie TV 09.12.2017 > over jagen en wild bereiden, Interne Keuken, VRT Radio 1, Antwerpen. Eten is zilver, spreken is goud, elke zaterdag van 11:00 - 13:00       (gesprek van 34:40 - 55:50 minuten) De pers: 15.10 — »…een ingrijpende leeservaring […] Een boek voor wie de gebaande (jacht)paden durft te verlaten« Berend te Hennepe, hoofdredacteur van De Jager, het tijdschrift van de Jagersvereniging 19-23.10 — Frankfurter Buchmesse: Quality Non-Fiction from Holland, bulletin of the Dutch Foundation for Literature (Nederlands Letterenfonds) 29.10 — ‘Ik ben een roofdier’ — interview in Trouw | Letter & Geest 29.10 — ‘Stadsmens met jachtdrift’ — interview in de Volkskrant |  Sir Edmund | Boeken 17.01.2017 — »Het boek is een verslag van een langzaam vergroeien met deze nieuwe omgeving – natuur, wild, weer, Duitsers, jagers«, Stefan Ruiters bespreekt het boek voor LiterairNederland 04.11 — ‘Mensen worden steeds sentimenteler over dieren’ — interview in het Algemeen Dagblad 26.12.2016 —  »Voor of tegen de jacht, een boek als Buit. Een jachtjaar zet je aan tot denken en dat maakt een boek tot een geslaagd boek. En wat erbij komt: het is geschreven in een prachtige stijl.« Bespreking door vogelaar en boekenliefhebber Jako van Gorsel op visdief.nl Vertalingen: Herfst 2017 in het Deens verschenen als Bytte. Et jagtår bij Rosinante & Co (vertaling Miriam Boolsen) 03.09 — Interview in Jyllands-Posten (Deens dagblad) |  Livsstil: »Jo mere, jeg prøver at forstå verden, jo mere er der at forstå« Februari 2018 als Beute. Mein Jahr auf der Jagd verschenen bij Verlag C.H.Beck (vertaling Gregor Seferens) > BEUTE in Deutschland te gast in de Talkshow van Markus Lanz — ZDF, 10 oktober 2018 (vanaf 1:04:00 uur)  

Pauline de Bok is de vertaler van Leven met het pistool op tafel ("Arbeit und Struktur") van Wolfgang Herrndorf. Literair Nederland vroeg haar naar de lastigste problemen bij het vertalen van dit boek en naar haar oplossingen.

Hoe leven mensen in het aangezicht van de dood? `Niemandsland´ is het eerste verhaal uit mijn boek over het sterven en de dood van vijf mensen. Elk sterven is anders, elk doodgaan is alledaags én onbevattelijk.

Als jager kijk ik altijd naar het ecologisch evenwicht: zijn er veel (te veel) exemplaren van een wildsoort, dan bejaag ik ze, anders niet. Maar jagende dieren hebben daar maling aan. Soms kijk ik het met lede ogen aan.

Ik had een wasbeer buitgemaakt, voor het eerst, en hij smaakte... fantastisch. Zijn vlees had ik in blokjes gesneden, door hete herfstige specerijen gewenteld en daarna uren laten garen in de oven. De nog vlezige botten had ik geroosterd om er een dikke soep van te trekken. ‘Een wásbeer?’ de buurman trok het vieste gezicht dat hij in huis had en riep: ‘Ge-gé-ten? Gátver.’ Ja, waarom niet? Op het Duitse platteland keken ze me aan alsof ik een kannibaal was. ‘Je hebt hem ópgegeten?’ Ongelovig schudde ook de jachtpachter zijn hoofd. Ik knikte. Hij zweeg en zei toen zachtjes: ‘Respect.’ Bijna iedereen gruwt ervan, mensen denken dat wasberen vol ziektes zitten en ranzig smaken. Daar veranderen alle Amerikaanse en Canadese raccoon-recepten niets aan. Goed, je moet ze niet rauw eten, ze kunnen net als wilde zwijnen gemene piepkleine rondwormpjes hebben (trichine), maar die leggen het loodje bij 70 graden verhitting. Anderen vinden het zielig, want ze zijn zo schattig, die minibeertjes met hun gezichtsmaskertjes en zwartgeringde staart. En die hándjes, waarmee ze soms hun eten wassen. Ja, ze zien er knuffelberig uit. Maar het zijn wel roofdieren, en exoten bovendien. Nog geen eeuw geleden zijn ze heimelijk Duitsland binnengebracht, ze ontsnapten en vermeerderen zich bij de konijnen af. Sinds 2016 staan ze op de EU-lijst van ‘invasieve uitheemse soorten’, omdat ze een aanslag zijn op onze biodiversiteit, vogelnesten leegroven, jonge haasjes verschalken en inheemse soorten verdringen. Zes jaar lang heb ik m’n snor gedrukt bij de bestrijding van wasberen, als ik er een zag lopen keek ik weg en verzweeg het voor mijn pachter. Een dier lukraak afschieten en het als oud vuil weggooien, zoals hier de gewoonte is, ik kon me er niet toe zetten. Misschien zou ik me er de volgende winter aan wagen, als ik hun dichte vacht naar de looier kon brengen, dan diende het nog ergens voor. Of beter nog: ik zou er eentje vangen met een wildval, die dichtklapt zodra het dier erin loopt, dan bleef de vacht intact. Om mezelf voor het blok te zetten, bouwde ik er een. En nóg aarzelde ik. Pas toen ik had bedacht dat ik ’m op zou eten, zette ik de val in de boomgaard. Als lokaas besmeerde ik een pruimedant met Nutella. Elke ochtend controleerde ik de val. En was zowel opgelucht als teleurgesteld dat hij nog open stond. Tot hij dicht zat. Ik tilde het deksel op en klapte het meteen weer dicht, een wasbeersnuitje. Ik keek om me heen. Ik hoefde alleen de klep maar omhoog te schuiven, hoezo wasbeer, waar dan? Nee, kom, geen spelletjes, get it done and over with. Ik haalde mijn kleinkalibergeweer uit de wapenkluis. Het beertje zat in een hoekje. Ik zette de loop tegen zijn kop, vlak achter zijn oren. En drukte af. Een schokbeweging ging door hem heen. Ik heb hem aan de kersenboom gehangen, heb hem voorzichtig gevild, ontweid en in stukken gesneden tot hij voedsel was geworden. Ernstig, zondags. Het was heel stil.  

Zou ik hier willen liggen? vraag ik me af. Donkere luchten komen aangejaagd, het begint te hagelen. Met een paar mensen schuilen we onder een afdakje. Het is wel lawaaiig hier, aarzel ik. Dat hoor je toch niet meer als je dood bent, vinden de anderen.

Het lijkt wel of we onze vergankelijkheid steeds minder voor lief nemen. De dood is een bedrijfsongeval. Het had eigenlijk niet mogen gebeuren. We vinden het al snel onrechtvaardig als iemand sterft. We gaan gebukt onder de vraag: waarom hij?

Verhaal over de katten die bij mij kwamen aanlopen, toen ik een halfjaar met een werkbeurs in Künstlerhof Schreyahn in Wendland woonde. Het is geschreven voor de kerstbundel van Insel Verlag, getiteld Weihnachtskatzen (2012)

Ik lees al die exotische geboorteplaatsen: Midyat, Kefre, Al Hasakah, Beiroet, Mizizah Köyu. Gestorven zijn ze in Oldenzaal, Berlijn, Britsum, Antwerpen, Rijssen, Malmö, Hoofddorp, Keulen, Emmen. En nu liggen ze hier in Twentse aarde.

Voor Doodsberichten werkte ik drie jaar als vrijwilliger in de terminale thuiszorg en tekende de gebeurtenissen op. Door elk van de vijf verhalen speelt de vraag: Hoe leven mensen in het aangezicht van de dood?

Er volgde 'een licht hysterische reactie, ook van de landelijke katholieke pers, waarbij De Maasbode het voortouw nam door particuliere detectives in te huren.' Al snel ontstond er een devotie op de plek...