Strategisch waren de Letse havens cruciaal: Riga, Liepaja, Ventspils. Niet voor niets waren de Russen er op gespitst. Liepaja spande als ijsvrije haven de kroon. Nu worden de sovjetflats er afgebroken. En Ventspils poetst zich op als badplaats.

Majestueus stroomt de Nemunas door Litouwen. Langs het vergeten kuuroord Druskininkai, het verlopen Liskiava, de nieuwe rijkdom van Kaunas en het houtvlottersstadje Rusne, waar ze zich verbreedt tot een delta en aarzelend in de Baltische Zee verdwijnt.

Losse stoelen worden uit de hal aangesleept, de ijzeren poten schrapen luid over de stenen vloer, begeleid door de pompeuze tonen van het orgel. Ja, het is altijd zo druk in de Sionskerk, knikt de dame naast mij vergenoegd.

Het is 1969. Ik ben 13 en zit in mijn dagboek te schrijven. Op de radio zingt Paul van Vliet: ‘Meisjes van dertien/niet zo gelukkig/meisjes van dertien/d’r net tussenin…’ Hoe verging het de naoorlogse meisjes van 13. Acht gesprekken en dagboeken.

Weg met de betuttelende zorg, lang leve de mondige patiënt. Want wat is er nu prettiger dan met een eigen zak geld zelf bepalen wie er voor je komt zorgen? Veel chronisch zieken en gehandicapten weten inmiddels wel beter.

Ooooopa, hoor ik vaak in mijn hoofd, zomaar op de gekste momenten. En daar is dat filmpje weer: een oude gorilla ligt voor zich uit te kijken, loom tilt hij zo nu en dan een ooglid op. Portret van beeldend kunstenaar Jaap de Ruig.

Ook wie een euthanasieverklaring heeft, wil eigenlijk vaak alleen maar een laatste duwtje over de rand als het sterfbed echt te zwaar wordt. Nabestaanden en betrokkenen over euthanasie, `sjoemeleuthanasie´ en wie de regie in handen heeft.